Gebaseerd op het verhaal van Omid Aghondi

Het verhaal 

De Iraanse Omid moet op zijn tiende naar Nederland vluchten. Hij heeft een leverziekte die in zijn geboorteland niet goed kan worden behandeld. Hij laat zijn vrienden, konijn en zelfs zijn vader achter. Met goede moed gaat Omid het avontuur aan, maar al snel blijkt dat het een gevaarlijke reis wordt. Tijdens de vlucht mag Omid met niemand praten en wordt hij in een overvolle vrachtwagen gezet. Zal het hem lukken om veilig in Nederland aan te komen?

Mijn leeservaring

Wat Omid heeft meegemaakt is heftig, het boek ook. Toch is het goed te lezen door de humor die erin zit en het vertelperspectief dat is gekozen. Het wordt namelijk verteld door een vertellende ik en niet door een belevende ik. Dit maakte het iets minder indringend en spannend. Maar begrijp me niet verkeerd, het is nog steeds behoorlijk spannend!

Even wat informatie vooraf:

De VS heeft sancties opgelegd voor handel met Iran, medicijnen en humanitaire goederen vallen niet onder de sancties maar veel bedrijven zijn bang om vervolgd te worden en leveren daardoor alsnog niets. Veel mensen in Iran kunnen nu niet aan medicijnen komen, vele overleven het daardoor niet. Dit is een schending van mensenrechten! 

In de tijd dat Omid vluchtte waren er ook sancties (om een andere reden, maar met hetzelfde effect). Medicijnen uit Amerika waren moeilijk aan te komen door de sancties, en medicijnen uit Europa waren heel erg duur en daardoor niet toegankelijk voor vele mensen. Hier in Nederland is iedereen verplicht een zorgverzekering af te sluiten. In Iran is dit niet het geval. Zorgverzekering is erg duur en slechts 2% van de bevolking heeft een zorgverzekering. Medicijnen en dergelijke moet je dus zelf betalen.

Omid en zijn zus hebben een chronische leverziekte en hebben hiervoor medicijnen nodig. De medicijnen werden steeds schaarser en duurder. Tot het punt dat de familie het niet meer kon betalen. Ook hadden beide kinderen bijna jaarlijks operaties nodig. Dit kost geld. Hun ouders besloten daarom naar Nederland te vluchten. In Nederland is een goed zorgsysteem. 

Het wordt in het verhaal een beetje vaag gehouden, maar als de familie Aghondi in Iran was gebleven waren Omid en zijn zus hoogstwaarschijnlijk overleden... Gelukkig hebben ze de reis naar Nederland allemaal overleefd en hebben ze een goed leven voor zichzelf kunnen bouwen.

Voor in het boek is op een kaartje weergegeven hoe de reis verloopt, in het e-book is helaas geen kaart maar dit is de reis die ze hebben afgelegd: 

Teheran –> Moskou –> Minsk –> Polen –> Frankfurt –> Amsterdam –> Sneek (–> Groningen)

Bijzondere toon

Lysette van Geel heeft het boek dan geschreven maar ik hoor duidelijk Omid's stem. Hij was nog zo jong. 10 jaar oud, geen idee wat er allemaal op hem af kwam. Hem was verteld dat het gezin een poosje op vakantie ging naar een land ver weg, Hij had geen flauw idee dat ze niet meer terug zouden komen. En geen flauw idee hoe gevaarlijk de reis zou worden. Ook zijn ouders hadden niet beseft hoe gevaarlijk het zou zijn. 

Omid heeft een unieke stem. De combinatie van zijn fantasie en gedagdroom met de serieuze en heftige gebeurtenissen zorgden voor een bijzondere toon. Om de boel wat minder zwaar te maken is er een personage ingestopt met veel humor. Iemand die veel grapjes maakt om de situatie wat te verlichten. Toch gebeuren er echt heftige dingen. De tijd die het gezin in de overvolle vrachtwagen doorbracht heeft het meeste indruk op me gemaakt. Dagen in een afgesloten ruimte zijn, opgepropt als vee. Te weinig lucht hebben, niet of amper kunnen eten en drinken, geen wc. De pure angst als ze een grens over moesten en de douane een kijkje wilde nemen achterin de vrachtwagen. Een huilende baby die gesmoord werd omdat het stil moest zijn, anders werden ze betrapt. Het was bijzonder om dat alles door de ogen van een kind te zien...

Leverziekte

In het verhaal wordt niet verteld wat voor leverziekte Omid precies heeft, maar er werd wel gesproken over de ziekteverloop en een aantal symptomen waar hij mee te maken krijgt. De plek in Iran waar het gezin woonde was behoorlijk warm, vooral in de zomer. Door de warmte werden Omid's handen en voeten erg stijf. Daardoor was het bijvoorbeeld erg moeilijk om 's ochtends uit bed te kunnen komen. Arezoo had als klein kind al veel last van de ziekte. Ze lag toen al regelmatig in het ziekenhuis. Bij Omid verliep het wat meer geleidelijk. Zijn vader vertelde hem op een gegeven moment dat hij ziek was, net als zijn zus. Met het commentaar er bij dat het wel mee zou vallen als hij er niet over nadacht... Een opmerking gemaakt om het kind gerust te stellen, maar eigenlijk is het gewoon gaslighten natuurlijk. Zijn vader had natuurlijk ook geen gelijk. Die ziekte speelde hem wel degelijk parten. Ook al deed hij nog zo zijn best om er niet aan te denken, de ziekte was er altijd. En tijdens een opvlamming was het helemaal vervelend. 

Ziekenhuis

Soms werd zijn lever zo dik dat je hem door de huid heen kon zien. Dan moest hij naar het ziekenhuis voor behandeling en soms ook een operatie. Maar hij wilde nooit naar het ziekenhuis, daar had hij een hekel aan. Alles wit, alles saai. Hij miste de geur van wierook, de Perzische tapijten, de kruiden die zijn moeder gebruikte voor het koken. Dus hij verbeet de pijn, negeerde het zwaard in zijn borst en deed alsof het wel ging. Tot het punt dat hij flauwviel. En wakker werd in het ziekenhuis. Hij had geen keus meer. Hij wist ook wel dat het niet ging zo, maar hij wilde er niet aan toegeven. Het zo lang mogelijk uitstellen... Gelukkig had hij een levendige fantasie om hem gezelschap te houden tijdens zijn opnames.