Recensie: Timur - Gaby Rasters

Het verhaal

Voor fans van R.J. Palacio's 'wonder'.

Timur is twaalf jaar oud en heeft het syndroom van Down. Dit jaar gaat hij naar groep acht. Superspannend, want dat betekent dat het tijd is voor het schoolkamp en de eindmusical. Dit jaar wil hij de blijmaker van de klas worden met zijn grapjes en dropveters. Ten minste, tot er een nieuwe jongen bij Timur in de klas komt. Jonas is helemaal niet zo aardig als zijn andere klasgenoten. Waarom doet hij zo vervelend tegen Timur? Timur besluit meteen de ultieme uitdaging aan te gaan: het blijmaken van zijn eigen pestkop.

 

Mijn leeservaring

Het boek begint gelijk leuk met een soort van inleiding en een soort van handleiding voor de lezer. Hier stelt Timur zich voor en krijg je een beetje een idee wat je kan verwachten. Zo wordt bijvoorbeeld uitgelegd waarom hij 'in brokjes' praat. En dat komt ook terug in hoe de Timur hoofdstukken zijn geschreven. Het is echt alsof hij het zelf allemaal verteld dus dat heeft Gaby Rasters goed over weten te brengen in haar schrijfwerk.

 

Gebaseerd op een echt persoon

Een leuk weetje, de Timur in het boek is gebaseerd op de inmiddels 20 jarige Timur Dam. Gaby heeft dus goed haar research gedaan en goed met Timur en zijn familie gepraat voor en tijdens het schrijven van dit boek. Dat vind ik altijd super belangrijk. Om een verhaal authentiek te maken en goeie representatie te geven heb je het verhaal van mensen nodig die meemaken waar je over schrijft. Dus in dit geval, als je schrijft over iemand met Downsyndroom, dan moet je goed onderzoek hebben gedaan naar hoe mensen met het Syndroom van Down denken en doen. Gaby heeft het nog een stapje verder genomen en heeft haar personage gewoon op een bestaand persoon gebaseerd. En wauw wat is Timur een fantastisch persoon. Iedereen verdient een vriend zoals hij.

 

Jonas

Jonas heeft thuis problemen en reageert zijn frustratie, boosheid en verdriet af op Timur (en is ook gemeen tegen andere kinderen).  Hij noemt hem een Mongool. Wat dus een scheldwoord is voor mensen met Downsyndroom. Zó niet oké! Gelukkig spreken zowel meester Dennis als de klasgenoten zich uit. Timur snapt niet altijd wat Jonas voor gemene dingen zegt maar hij voelt in zijn buik dat het gemeen is. Timur kan er niet tegen als de sfeer niet goed is. En sinds Jonas op school is gekomen is de sfeer regelmatig vervelend. Daarom heeft hij besloten een blijmaker te worden. Hij wil dat het op school weer zo was voordat Jonas kwam, maar nu met Jonas er bij.  Hij doet er alles aan om Jonas blij te maken, ook al snappen zijn vrienden en zijn zusje er niks van.

'Joh, laat Jonas. Hij is al jouw pogingen niet waard.' Mijn hoofd schudt heel hard nee. 'Iedereen is een poging waard.' 'Ja één of twee pogingen,' zegt Rick, 'maar jij blijft hem maar dropveters geven.'

Favoriete scene

Wanneer Jonas eindelijk aan de klas durft te vertellen waarom hij zo gemeen deed en waarom hij nu een tijdje bij Jasper woont, is iedereen geschrokken maar volgt er een heel mooi gesprek. Ze spreken over dat ieder huisje een kruisje heeft en dat iedereen lasten met zich mee draagt waar anderen niks vanaf weten. Wees daarom aardig voor mensen, je weet nooit wat ze doormaken. Vervolgens stellen de kinderen zich open en delen ze hun lasten. Als je het samen draagt is het minder zwaar. Alles kwam samen en dat maakte deze scene tot mijn favoriet.

Jasper kan zijn ogen niet geloven. Vandaag is er iets in de klas gebeurt wat hij niet kan verklaren. De klas is terug, Jonas is erbij gekomen en het voelt alsof hij er altijd al was.

Regulier onderwijs

Ik vond het mooi te lezen dat Timur nog gewoon op regulier onderwijs zit. Gelukkig zijn de regels inmiddels wat strenger maar toen ik op de basisschool zat werden de 'lastige' kinderen zo snel mogelijk naar speciaal onderwijs afgescheept. Tuurlijk, soms lukt het gewoon echt niet op school, maar er werd amper moeite gedaan. Ik ben blij dat in dit boek wordt laten zien dat het wél kan. Timur heeft een eigen juf en een aangepast leerprogramma. Als meester Dennis de klassikale instructie geeft snapt Timur het meestal nog niet. Maar later op de dag gaat hij met juf Roelien mee. Zij legt het hem één-op-één nog eens uit op een manier die hij wél begrijpt. Zo kan hij toch nog meedraaien met de rest.

 

Hoe meester Dennis met Timur om ging vond ik fijn. Hij had begrip, hielp waar nodig en gaf op een aardige en duidelijke manier aan wanneer het genoeg was. Soms slaat Timur even door in zijn enthousiasme. Dan komt meester Dennis even naar hem toe, tikt hem op de schouder en zegt 'Doe maar weer rustig, Timur'.  En dan kalmeert hij weer. Ook kan meester de humor er wel van inzien. Hij maakt zelf grapjes en kan ook lachen om die van Timur. Waren er maar meer leerkrachten zoals hij! Zo begripvol en geduldig.

 

Helaas is de inval juf, juf Pimpelmees niet zo begripvol. De manier waarop zij met Timur (en met de andere kinderen) omgaat is echt niet oké! Gelukkig wordt alles later helemaal duidelijk en begrijpt zowel Timur als de lezer waarom haar gedrag zo vreemd was. Praat dat haar acties goed? Nee totaal niet. Maar ik snap het wel een béétje beter. En daarnaast laat het goed zien hoe het er soms aan toe gaat. De manier waarop zij met Timur omgaat komt helaas regelmatig voor. Dus als kinderen dit boek lezen krijgen ze te zien hoe het soms gaat, hoe het niet moet en hoe het wél moet. En dat vind ik super goed gedaan.

 

Conclusie

Timur is een compleet persoon. Hij heeft vrienden, wensen, dromen en is verliefd. Zijn downsyndroom is een groot deel van hem, maar op de eerste plek is hij een lieve jongen. Ik vond het fijn dat dat werd benadrukt en van de pagina's afspatte. Ik hou van Timur's eerlijkheid, spontaniteit en grote hart. Zoals ik eerder al zei, iedereen verdient een vriend zoals hij! Een vlot verhaal over pesten, vooroordelen, vriendschap en opkomen voor wat juist is. Zeker weten een aanrader.

Maak jouw eigen website met JouwWeb