Autisme

Zoals ik al zei, Frankie is autistisch. En dat heeft ze geaccepteerd en ze heeft geleerd om van zichzelf te houden. Maar dat was niet makkelijk. Want als kind werd ze behandeld als een probleem dat moest worden opgelost. Haar relatie met haar familie is dan ook verstoord. Gelukkig heeft Ren een hele lieve familie die haar laat zien hoe het ook kan. Daarbij weet ze steeds beter haar grenzen aan te geven en haar behoeftes te communiceren! Yay!

De scènes tussen Ziggy en Frankie lieten me huilen. Twee autistische vrouwen die openlijk praten over hun struggles en de dingen die juist helpen. Ik vond het echt heel goed gedaan. En het zat hem ook in de kleine dingetjes zoals haar fidget ketting, kleren van zacht en soepel materiaal. Het gevoel van je haren soms niet kunnen verdragen. De oordoppen die ze draagt tijdens de ijshockey wedstrijden. Ik ben echt fan van de autisme representatie in dit verhaal.

Reuma en vertaalfouten

Naast autisme heeft Frankie ook reuma. En in de Engelse tekst vond ik deze representatie uitstekend. Het Nederlands liet hier en daar wat te wensen over in de vertaling. Ik zal de dingen bij langs gaan en uitleggen hoe het beter had gekund! En natuurlijk hoop ik dat dingen in de herdruk worden aangepast, zoals de uitgeverij de vertaling van Jij en Ik ook heeft aangepast!

Gehandicapt ≠ invalid

NL: hij praat niet tegen me als of ik gehandicapt ben. 

ENG: He doesn't talk to me like I'm an invalid.

️✅ hij praat niet tegen me als of ik invalide ben.

Hij praat niet tegen haar als of ze zwak, minderwaardig en hulpbehoevend is. En dat zijn de woorden die bij invalide horen. Chloe Liese zou het woord invalid nooit in positieve zin gebruiken. Het woord wordt hier negatief bedoeld (er is ook geen positieve verklaring voor het woord invalide).  Dit is zo'n beetje de enige keer dat invalide wél gebruikt mag worden.

Afwijking vs. Verschil

NL: neurologische afwijking

ENG: neurological difference

️✅ neurologisch verschil 

Afwijking heeft een negatieve smaak. Want afwijking is niet alleen het neutrale 'verschil'. Maar ook 'er is iets mis met je'. Daarom is afwijking meestal geen fijn woord om te gebruiken, helemaal niet als het over neurodiversiteit gaat!

Nadruk op de ernst

NL: Iemand wier knieën en heupen zo stijf waren dat het lastig werd om nog uit bed te komen. Een tiener die haar eigen waterflesjes en blikjes niet kon openen.

ENG: A person whose knees and hips were so stiff, I couldn't get out of bed. A teenager whose hands couldn't open waterbottles or use can openers.

️✅ Iemand wier knieën en heupen zo stijf werden dat ik niet uit bed kon komen. Een tiener wier handen geen waterflesje kon openen en geen blikopener kon gebruiken. 

Ze kon daadwerkelijk niet uit bed komen, het was niet lastig, het was vrijwel onmogelijk. En waterflesjes en blikjes niet kunnen openen is te kort door de bocht. Ze had misschien wel de kracht in haar armen om een waterflesje te openen, maar haar handen waren zo stijf dat het niet lukte. Daarom is het belangrijk om de handen in deze zin wél te benoemen. En als je handen zo stijf zijn dat je zelfs met hulpmiddelen als een blikopener je blik niet kan openen... Dan zijn je handen wel echt stijf. En daar gaat het om. De stijfheid wordt hier benadrukt maar de ernst ging een beetje verloren in de vertaling. 

Ruimte voor ontwikkeling

NL: Misschien was het me gelukt om een onafhankelijke, sterke jonge vrouw te zijn als ik alleen maar reuma of alleen maar autisme had gehad.

ENG: Maybe if it was autism or arthritis, I'd have been allowed to be an independant, empowered young woman.

️✅ Misschien had ik de ruimte gekregen om een onafhankelijke, sterke jonge vrouw te zijn als ik alleen maar reuma of alleen maar autisme had gehad.

Het gaat hier om het feit dat haar moeder verstikkend en overbezorgd was omdat ze reuma én autisme heeft. Ze werd zo verstikkend dat Frankie zich niet goed kon ontwikkelen. Door hoe het er eerst stond in de Nederlandse tekst lijkt het of de combinatie van autisme en reuma op zich ervoor zorgde dat ze zich niet kon ontwikkelen. Terwijl het door de houding van haar moeder kwam. En dat is een heel belangrijk verschil!

Gehandicaptenkaart vs. Gehandicaptenparkeerkaart 

NL: invalidenparkeerplaats & gehandicaptenkaart

ENG: Accessible parking space

️✅ Gehandicaptenparkeerplaats & gehandicaptenparkeerkaart

Invalidenparkeerplaats is achterhaald en wordt ook niet meer door de overheid gebruikt. De term is nu gehandicaptenparkeerplaats. Parkeerplaats voor mensen met een handicap dus. En het is geen gehandicaptenkaart, maar gehandicaptenparkeerkaart. Het is een kaart zodat je op een gehandicaptenparkeerplaats mag parkeren. Geen kaartje waar je handicap op staat ;)

Ren Bergman

Ten slotte wil ik het nog even hebben over Ren. Of Zenzerro zoals Frankie hem noemt. Hij is een van mijn favoriete mannen in boeken. Ooit. Hij is zo gevoelig en bedachtzaam. Hij mag dan keigoed zijn in ijshockey. Stiekem is het een Shakespeare nerd. En dat contrast vond ik zo zo leuk. Ook zijn vriendschap met zijn teamgenoten en de gesprekken met zijn broers waren heerlijk. Hij hield daarnaast ook supergoed rekening met Frankie zonder haar te verstikken of overbezorgd te doen. Ughhh ik wil iemand als Ren!!

Conclusie

Een grappig en emotioneel verhaal over een autistische vrouw met reuma en een grote ijshockeyspeler met een hart van goud en een super lief karakter. Ik hou er van hoe Ren en Frankie elkaar aanvullen. Hun liefde is zo mooi en ik hoop dat er nog veel interabled relaties in het romance genre bij gaan komen die zo goed weergeven wat het allemaal kan inhouden als dit verhaal. Ik ben helemaal fan van het wachten waard en de uitgeverij heeft aangegeven dat de vertaling aangepast gaat worden zodat de representatie in dit boek écht helemaal klopt.

* Van dit boek heb ik een recensie-exemplaar ontvangen. Dit beïnvloedt mijn mening niet.